sábado, 29 de septiembre de 2007

La vojo al la infero estas plena je bonaj intencoj

La mondo estas komplika, kaj ofte oni agas tute bonkore, sed la konsekvencoj estas pli malbonaj (ofte tre kaj tro malfrue) ol la originala situacio.

Mi montros ekzemplojn (simpligitajn, mi scias):
1. Vivkarburaĵo ("biodiesel", "bioetanol")
Mi memoras ke ĝi estis granda solvo por la troo da kultivado, kaj la cicklo de la CO2 estus fermita, do la uzado de tio estas bone por la atmosfero. Kiam ĝi komencas, la konsekvenco estas ke oni kultivas ĝin anstataŭ manĝaĵon, kaj la kosto de la bazaj manĝajoj pligrandigas.

2. Virinoj laborantaj eksterdome:
La origina situacio estis ke la virinoj ne povas labori eksterdomo, tio kaŭzas ke virino necesas viro por vivi, ĉar ŝi ne havas liberecon por gajni monon. Kiam virinoj povas labori, subite, ekzistas granda kvanto da eblaj laborantoj, do, laŭ la leĝo pri ofertado kaj mendado, la salajroj malpligrandiĝas (aŭ la kostoj pligrandiĝas), do, ĉiuj virinoj kiuj ne volas labori eksterdome, necesas fari ĝin, ĉar se ne, ne povus pagi la domon.

Bonvolu, ne pensu ke mi kredas ke la origina sicuacio estas bona, mi nur volas paroli pri malvolataj konsekvenco (per tre simpligita maniero).

3. Kristanismo:
Ĉu iu pensas ke (se li vere ekzistis) Jesuo (aŭ almenaŭ la unuaj kristanoj) volis la nuna religia situacio sianome? Kaj la kvantoj da mortitaj (kaj mortintaj) nome da religio?

4. Plibonigado de vetur-vojo:
Kiam veturvojo estas plibonigita, pli da homoj uzas ĝin, ĉar tiam estas pli facile trairi ĝin. Do, pli da veturiloj estas uzataj, kaj la tempo por trairi estas pli-malpli la sama ol antaŭe.

ktp, ktp, ktp
------------------------------

Kaj, nun ke mi pensas ke mi esprimis, mi kontraŭstaris unu el la ĉefaj esperantaj "dogmoj". Per esperanto, la malgrandaj lingvoj estos defenditaj de la imperiismo. (Komprenu malgranda kiel kun malmultaj malriĉaj parolantoj)

Esperanto (kiel lingvo) havas grandajn avantaĝoj:
1. Simpleco
2. Klareco
3. Egaleco inter parolantoj
...

Sed mi ĉefe komaros la nuna situacio, kiu estas la regado de la angla. Ĝi estas sufiĉe simpla lingvo, sed ne tro klara, ĉar kiam oni studas ĝin, ĉiam aperas la frazon "dependante je la kuntekso" kiu ne tiom aperas kiam oni studas esperanto.

(Post ĉi tie, komprenu ĉion kiel eblecon)
Kun la nuna ebloj por komuniki, la universitatanoj povos vojaĝi pli ofte por studi, kaj, ili ne necesos lerni la lokan lingvon por komuniki (same okazas nuntempe -ne ĉiam- al la anglaparolantoj kiuj vojaĝas), sed, pro esperanto estas pli facila, kaj pli klara, rapide estos la ĉefa universitata lingvo. <<<<-----Pli malpli, ĝi estas dezirindaj de ĉiuj esperantistoj: nenies lingvo por profesiaj aferoj.

Pro komfortemeco de la homoj, la gepatroj volos ke iliaj gefiloj studos dum la antaŭuniversitataj jaroj en esperanto, do plej eble oni regos pli bone esperanton ol la propran lingvon, kaj la ĵurnaloj estos presitaj rekte en esperanto.

Mi kredas ke oni antaŭvidas la finon de mia parolado (ĉu skribado?).
Per tio mi ne volas diri ke la nuna situacio estas dezirinda, nek la dua estas maldezirinda. Nur ke en kompleksa kaj granda sistemo (kiel estas la homaro) la konsekvenco ofte estas neantaŭvideblaj.

jueves, 27 de septiembre de 2007

Biciklo-fabriko direktita de laborantoj

Vere ĉi tiel ne estas la plej ofta maniero por komenci blogon, sed mi pensas ke ĉi tio eble estas interesa por iu.


Okazis, ne tro antaŭe, kolektiva senoficigo pro fermado de bicikla fabriko, sed ĝia laborantoj ne eliktis preni la monon kaj adiaŭi, sed daŭrigi laborantaj kaj direkti la tutan fabrikon.

Do, nun ili devas vendi la bicikloj. Preskaŭ certe, se vi loĝas en urbo, kaj ĝi enhavas biciklo-vojon, nun estus bona momento por helpi.

Jen ligiloj por informoj en aliaj lingvoj (la ĉefa estas en la hispana, sed oni povas elekti lingvon supre):

http://www.strike-bike.de/1/index.php?&hl=es_ES

http://www.strike-bike.de/1/index.php?page=rad&hl=es_ES

http://www.strike-bike.de/1/


http://www.strike-bike.de/1/index.php?page=rad&hl=es_ES

http://www.strike-bike.de/1/index.php?&hl=es_ES

pri la sindikato:

http://www.fau.org/


La teksto estis legita el la hispana (http://www.kaosenlared.net/noticia.php?id_noticia=41715)


domingo, 23 de septiembre de 2007

Wikipedia en volapuk

Voy a empezar comentando una noticia curiosa, que ha traído bastante cola por los foros wikipédicos (sobre todo en esperanto). Tal como se ve en http://meta.wikimedia.org/wiki/List_of_Wikipedias
ha aparecido una nueva wikipedia entre las "grandes" (en número de artículos), se trata de la wikipedia en volapuk. Con esos enlaces ya está claro más o menos de qué va el volapuk.

Con lo que he empezado el articulito, es solamente para comentar el gran debate acerca de los esbozos y miniesbozos (de robots).

Los robots son programas que crean o modifican artículos con poca (o ninguna) intervención humana. Tienen una gran ventaja a la hora de corregir faltas de ortografía, de crear en laces entre las distintas wikipedias, y también se pueden usar para crear artículos que estén muy relacionados. Por ejemplo, podría hacer en muy poco tiempo muchos artículos relativos a los pueblos de Alicante, por poner un ejemplo, sólamente sacando los datos de la página de la diputación provincial y adaptándoles el formato, además, todos los artículos de la categoría Pueblos_de_Alicante tendrían un formato muy homogéneo.

Sin embargo tienen un peligro se son usados de forma masiva, y es que uno entra en la wikipedia y se encuentra con muchos artículos que no pasan de 2 líneas, un cuadro y una foto del pueblo. Esto es algo bastante común en la wikipedia italiana y en la portuguesa, no tanto en la española, y algo en la inglesa. La diferencia con la inglesa es que hay muchiiiisimos más colaboradores, con lo cual los esbozos se llenan antes.

Como cualquier cosa se puede pervertir, pues ha aparecido un robot que crea artículos en volapuk (acerca de pueblos estadounidenses, italianos y alemanes, principalmente). La cuestión es que son artículos que "prácticamente" nadie va a leer, porque es una lengua de la que se calcula que hay unos 25 hablantes, ni corregir, ni ampliar.

Los críticos de esta medida dicen que desperestigia a toda la wikipedia como concepto, y entre los esperantistas hay bastante mosqueo, sobre todo porque es otra lengua planificada, en cierto aspecto rival, y el síndrome de "exceso de esbozos" es algo que también sufre la wikipedia esperanta, sin embargo, no cuenta con tantos (ni tan trabajadores) robots.


Personalmente, creo que cada wikipedia es un proyecto independiente, y no hay que mirar a los de alrededor, sino solamente tirar palante. Los esperantistas han (hemos) estado mucho tiempo presumiendo de tener una wikipedia entre las "grandes" (de nuevo, en número de artículos), y la única medio decente de las lenguas planificadas. Ahora que no es así, se desacredita el proyecto.


Posibles soluciones:
- ¿Y si los enlaces a artículos fueran azules, los enlaces vacíos fueran rojos, (com hasta ahora), y los enlaces a esbozos fueran verdes (por ejemplo)?
- ¿Y si los esbozos contaran como medio artículo en el rencuento final?

viernes, 14 de septiembre de 2007

Saluton!

Saluton, hodiaŭ mi komencas mian blogon. Mi esperas esti ofta kaj skribe sufiĉe ofte, kaj pri sufiĉe interesaj aferoj, se mi ne povus, ĝi estos unu el la multaj blogoj kiuj malaperos.


Kiel la herezulo?

Ĉar jes. Mi skribos (ne ĉiam) en la hispana aŭ en esperanto, laŭ la temo, miaj emoj, kaj la tempo.


Pri la kialo de ĉi tiu blogo.

Unue, por ordoni miajn ideojn, kaj due, se iu volas legi ĝin, pli bone por ĉiuj.

Hola

Buenas, hoy comienzo mi blog. Espero ser un poco constante y escribir medianamente a menudo, y sobre cosas medianamente interesantes, si no soy capaz, pues será uno de tantos blogs que desaparecen.

Acerca del título del blog.
Herezulo significa "hereje" en esperanto, un idioma planificado, y en el cual intentaré escribir en este mismo blog, aunque no siempre escribiré dos veces lo mismo, según el tema, mis ganas, y mi tiempo, escribiré en uno u en otro.

Acerca del motivo del blog.
Pues es basicamente para ordenar mis ideas, y, si hay alguien que lo quiere leer, pues mejor para todos.